BAHAN KHOTBAH KEJADIAN 11:1-9
Selamat menerima curahan Roh Kudus!
I. AMAKHAITA
a. Amakhaita fõna mbõrõ huhuo:
Pertama, 1 Moze 1 : fohalõwõ Lowalangi: moroi ba wa’atefuyu tobali fa’atofõfõ (dari kekacaubalauan menjadi keteraturan).
Kedua, 1 Moze 3:1 – 7:24 : fa’aekhu niha ba horõ, tedou manõ wa’alõsõkhi niha ba gulidanõ, zara ilau ia ba zomasi dõdõnia zamõsana.
Ketiga, 1 Moze 10:1-32 : tedou wa’oya niha ba gulidanõ, lanõnõi gulidanõ.
b. Amakhaita furi mbõrõ huhuo: 1 Moze 12 : ifuli ibõrõgõ wamalua halõwõ fangehaogõ ba famõfõ’õ zui Lowalangi, ya’ia me ikaoni Gaberahamo tobali ama zamati dania.
Ba gotalua gamakhaita da’e so waõwaõ “Wotomo Malige ba Mbabeli”. Tola tawaõ wa lualua wa’atedou wa’alõsõkhi niha, lualua wa zara ilau zomasi ia zamõsana, lualua wa lõ la’anofuli Lowalangi na hadia nifaluara, ya’ia da’õ FOTOMO MALIGE BA MBABELI (puncak dari kejahatan dan kekecaubalauan manusia adalah peristiwa menara Babel).
II. ANGOSISILA
a. Bõrõta Wa’atefuyu (11:1-4) : awal mula kekacaubalauan
Idunõdunõ ba da’e hewisa niha sanõrõnõrõi tanõ ba gatumbukha luo si no ibõrõgõ fangombakha khõda sa’ae ba faza fulu mege (suku pengembara yang tidak mempunyai tempat tinggal yang tetap), wangalui tanõ, nahia wowanua, ba lasõndra ndraso ba danõ Zineara. Ba ndraso andre mowanua ira. No ibõrõgõ oroma sa’ae wa’ato’ese wa’atuatua niha, simane fangehaogõ malige (menara), banua sebua (kota), ba tanõ bõ’õnia. Bua wa’atuatua niha andrõ ya’ia wamazõkhi kara tembo soguna ba wamasindro malige khõra. No gõi so khõra wa’abõlõ awõ kuaso; irege fao ira wa’atuatua, fa’abõlõ ba kuaso, inõnõ nasa falõ ahonohono dõdõ, ba omasi ira nasa wangebua tõira (ay. 4). Ba wogamõ somasi dõdõra andrõ wa la’osara’õ wanaru’õ khõra banua, awõ malige, sirugi banua si yawa zuzu.Latandraigõ lafagõlõgõlõ ira khõ Lowalangi, latandraigõ lafalua “wamasõbi” dadaoma Lowalangi. Lõ ba dõdõra wa ha niha sito’õlõ ira, ba la’olifuagõ wa “tõi sebua” andrõ ha okhõta Lowalangi da’õ, tenga ba niha.Hewa’ae na lawaõ mege ena’õ bõi muzaewe ira ba gulidanõ fefu, ba sindruhunia nifaluara andrõ no ba wangoroma’õ fa’atuatua ba fa’abõlõ ma kuaso ba gulidanõ si so khõra; tobini khõra wa so nasa Zatuatua yawa wa’atuatua niha, so nasa Zabõlõ yawa wa’abõlõ niha, ba so nasa Zebua Kuaso yawa kuaso si so ba niha.
Oroma ba da’e khõda hewisa wa’afabõ’õra halõwõ fangidengide’õ ba fa’atofõfõ gulidanõ niwõwõi Lowalangi simane si tesura ba zura 1 Moze 1, faoma halõwõ wayawasa ba fangoguna’õ fa’atuatua, fa’abõlõ ba kuaso ba zi tenga ya’ia simane si tesura ba mbõrõ huhuo andre. Hewisa lualua halõwõ ndra niha andre? Oroma da’e khõda ba ayati 5 – 9, ya’ia da’õ fa’ataya wahasambuata ba fefaodõdõ.
b. Lualua Wa’atefuyu Dõdõ: Taya Wahasambuata ba Fefaodõdõ (11:5-9) : Hilangnya Persekutuan dan Kebersamaan
Ba ayati 4 mege oroma khõda wa ohitõ dõdõ ndra niha andrõ wanaru’õ banua awõ malige ya’ia da’õ ena’õ bõi muzawili ira misa. Ba no ta’ila wa ba wanõndra ohitõ dõdõra andrõ, ba lõ la’anofuli mbawa Lowalangi sa’ae, lalau manõ ira bagohitõ dõdõra, no labali’õ fa’aro dõdõra wa’atuatua, fa’abõlõ awõ kuaso si so khõra. Na Lowalangi ena’õ zi sõkhinia zi tobali AMA wa’auri ba tatu mo’adõlõwa manõ wefaofaora, anau gõlõ ba tefahowu’õ, me Lowalangi zamabõbõ ya’ira khõ nawõra zamõsana. Ba hiza ya’ira andre tenga Lowalangi zi tobali AMA ba wa’aurira, ya’ira samõsa labali’õ “ama” khõra; andrõ lualuania lõ samabõbõ ya’ira khõ nawõra. Da’e zalua, andrõ gõi ba gafuriata faoma lamane khõ nawõra: “Talabu, tataru’õ khõda mbanua, awõ malige, sirugi banua si yawa zuzu, ta’ebua’õ dõida, fa bõi muzaewe ita ba gulidanõ ma’asagõrõ” (ay. 4).
Salua khõra ba da’e ya’ia wa no ihawui ira fa’ata’u ba fa’aombõ dõdõ wa muzaewe ira; larasoi wa tola manõ muzawili ira misa, ba larasoi wa tola manõ fakhõyõ lira zamõsana. Hana wa tola so khõra wangerangera simane da’e? Hana wa ihawui ira fa’ata’u ba fa’aombõ dõdõ simane da’e? Bõrõ me tenga Lowalangi sa’ae zi tobali AMA ba wa’aurira (bukan lagi Allah yang menjadi pusat dari kehidupan mereka). Tenga Lowalangi sa’ae “pusat” ba mbanuara (mereka sudah meniadakan dan telah menggeser Allah sebagai pusat dari masyarakat mereka). No lafofanõ Lowalangi ba gotaluara (mereka sudah mengusir Allah dari tengah-tengah mereka), irege lõ sa’ae fa’abõlõ samabõbõ ya’ira khõ nawõra; da’e mbõrõta wa’amuzaewera ba gulidanõ ma’asagõrõ.
Oroma khõda ba da’e wa lualua wa no labe’e fõnara wa’atuatua, fa’abõlõ awõ kuasora, ya’ia wa’amuzaewe niha ba gulidanõ. Ba hiza so nasa mbõrõ sebua tanõ bõ’õ, ya’ia niwa’õnia ba ayati 5 me “mõi tou Lowalangiba wamaigi banua andrõ, awõ malige, nilau nono niha andrõ”. Eluahania, Lowalangi samõsa zomba’agõ era’era awõ halõwõ niha andrõ sifahõna fayawasa, ihuku ira, ifakhõyõ lira, ba ifazaewe ira ba gulidanõ misa.Simanõ lualua wangerangera awõ halõwõ sifahõna fa’aniha, solohi tõi ba wayawasa, sanagõ khõnia dadaoma Lowalangi. Tekiko wohalõwõra, adudu wahasara-dõdõra, fakhõyõ lira, ba muzaewe ira misa ba gulidanõ. So i zomuso dõdõda ba da’e, ba moguna gõi aboto ba dõdõda da’e, ya’ia wa fanguhuku nifalua Lowalangi andre tenga ha sambalõ fanguhuku saekhu ba wamakiko, hiza i no ba wondrorogõ gõi fabõi alua wa’atekiko sabõlõbõlõ mifõna. Da’e geluaha wehede Lowalangi ba ayati 6 “... ba bõrõta wolaura da’õ ...”. ba da’e oroma khõda wa tenga ha sambalõ ihuku niha Lowalangi, so gõi wangehaogõ-fondrorogõ. Fatua lõ latohugõ wolau halõwõ fa’atefuyu dõdõra andrõ (awena labõrõgõ), ba ihuku ira Lowalangi, irege lõ ladõlõ manõ ira ba wa’atefuyu andrõ.
III. AMARAHUTA
Fefu gera’era, fefu wo’amuata, ba fefu halõwõ sodanedane ba wa’aniha, ba wa’aganuno, ba wangalui tõi, ba ba wayawasa, lõ zi lõ aekhu ba wa’atekiko; simanõ gõi wa dozi niha, dozi banua si lõ mo’anofuli Lowalangi na hadia nifaluara, si lõ ba dõdõ Lowalangi, sanagõ khõnia tõi sebua simane si so khõ Lowalangi, sedõna mamalawalawa ya’ia/ya’ira khõ Lowalangi, ha sambalõ tekiko ba tefazaewe me Lowalangi samõsa zanguhuku niha ma banua solau simanõ.
IV. ANGERÕNUA
1) I’oroi mbõrõta irugi iada’e, he na mu’odõdõgõ ha na lõ’õ (disengaja atau pun tidak disengaja; disadari atau pun tidak disadari), oya manõ wangerangera, fo’amuata ba fohalõwõ niha ba gulidanõ andre sodanedane ba wa’aniha, ba wa’aganuno, ba wayawasa, ba ba wangalui tõi. Oya manõ gamuata niha si tefuyu, hulõ zi sõkhi tawaõ na hadia niwa’õra, na hadia ni’era’erara, na hadia nifaluara, ba sindruhunia no ba wayawasa, ba wangai tõi sebua, ba wamalalawa ya’ira khõ Lowalangi. Ha sambalõ tekiko zimane da’e, lõ anau gõlõ; tola manõ tenga niha bõ’õ zamazawili ya’ira, hiza i ya’ira samõsa mbõrõ wa muzaewe ba tekiko ira. Moguna sibai tatõngõni wa na tenga Lowalangi ni’odanedaneda ba wamalua fefu hadia ia ni’era’erada ma ohitõ dõdõda, ba na tenga ba wamolakhõmi Lowalangi gaoloma fefu nifaluada, ba lualuania fa’atekiko, fa’amuzaewe, ba fa’atefuyu sabõlõbõlõ. Na omasi ita mofozu nifaluada zamõsana, na omasi ita anau gõlõ wahasambuata ba nahia si so ya’ita – ma ba mbanuada – ma ba gorahuada – ba lõ tola lõ Lowalangi tabe’e fõna, ha Ya’ia ni’odanedaneda.
2) Waõwaõ Wotomo Malige ba Mbabeli andre no dumaduma salua hewisa niha, ma hewisa mbanua si no tefuyu (komunitas/masyarakat yang kacau dan porak poranda), hewisa gorahua ma fahasambuata sadudu (persekutuan yang hancur berantakan), oi zara lawaõ niwa’õra zamõsana irege faoma lõ la’ila mbalõ niwa’õ nawõnia (kegagalan dalam berkomunikasi), muzaewe, ba tefuyu. Hana wa tola alua zimane? Bõrõ na tenga Lowalangi sa’ae ni’odanedane, ba tenga ba khõ Lowalangi gaoloma dõdõ ba fa’auri niha; na no tabe’e fõnada wa’atuatua si no tasõndra, fa’abõlõ, fa’amokhõ, ba kuaso si so khõda irugi iada’e. Ato niha ganuno ia ba wayawasa ba ba wa’anihania (merasa bangga pada kecongkakan dan keangkuhannya). Ato niha ganuno ia na no i’oguna’õ halõwõ, kuaso ma dadaoma si no isõndra, ba wangõhõndrõgõ awõnia; ba omuso dõdõnia na no te’ala nawõnia bõrõ wa’atuatua ma kuasonia andrõ.
3) Ba waõwaõ Wotomo Malige ba Mbabeli andre, ifahaõ ita ena’õ ta’angerõnusi mangawuli hewisa wangoguna’õda fa’atuatua, fa’abõlõ, lakhõmi, dadaoma, ba kuaso si no so khõda irugi ma’õkhõ. Ohitõ dõdõ Lowalangi wa i’amualagõ khõda fefu da’õ ena’õ tobali famolakhõmi Lowalangi samõsa. Andrõ moguna ta’arõu’õ ita moroi ba gera’era ma fo’amuata sangoguna’õ fefu da’õ no mege ba wa’anihania, ba wayawasania, ma ba wangalui tõinia samõsa. Moguna aboto ba dõdõda wa ya’ita andre niha gulidanõ niwõwõi Lowalangi; ha samõsa zinangea mu’ebua’õ tõi, dadaoma ba kuaso, ya’ia Lowalangi.
4) Asese so niha, ihawui ia, ma ihawui ira fa’ata’u ba fa’aombõ dõdõ sabõlõbõlõ, hulõ na so zamadõni khõra fa’ahonohono dõdõ si no larugi iada’e. So gõi niha ihawui ia fa’ata’u hulõ na so zedõna mogamõ fa’atuatuania, so zedõna mogamõ fa’abõlõ ba fa’amokhõnia, ba hulõ na so zedõna mamadõni famatõrõ ma kuasonia. Hana wa simanõ? Bõrõ na no faefa ia moroi ba ŵa’a wa’auri, no fandrõndrõuia moroi ba wa’atulõ sodanedane ba khõ Lowalangi, irege i’angifingifigõ zi tenga ya’ia. Fangifingifi simane da’e zamakao fa’aurinia ma solohilohi ya’ia irege ihawui ia fa’ata’u ba fa’aombõ dõdõ no mege. Andrõ wa i’alui lala ba wombalugõi fa’ata’u, fa’aombõ dõdõ ba fangifingifinia andrõ. Itandraigõ wamasindro orahua ma fahasambuata si sõkhi tawaõ, ba sindruhunia ha ba wombalugõi si no ifalua. Itandraigõ i’alui lala ena’õ olifu niha bõ’õ fefu zi lõ atulõ nifaluania, irege fengerangera niha sato tenga sa’ae ba zalania hiza i ba zalua sibohou andrõ (mencoba mengalihkan perhatian atau isu dari persoalan utama, sehingga masyarakat tidak lagi memperhatikan kelemahan atau kegagalannya, karena sudah beralih perhatian ke hal atau peristiwa baru yang nampaknya lebih aktual). Ba wamalua da’e tola manõ sõkhisõkhi ba mbõrõta, ba hiza na lõ lala ba tola alua wabunusa (kekerasan), alua wameta’u ba niha si lõ fao tõdõ (intimidasi/ancaman), irege tola alua gohitõ dõdõnia andrõ. Ba hiza, gofu hewisa wolau niha ba wombalugõi salania (kegagalan), ba alio-ara alua wa’atekiko, muzaewe, ba fa’atefuyu (kekacaubalauan).
V. ANUNÕWA
1) Na ba khõ Lowalangi moŵa’a wa’aurida, fangerangerada, ba fohalõwõda ba a’ozu – anau gõlõ; ba na ba wa’aniha – fayawasa, ba ha sambalõ tekiko, tefuyu ba adudu (kacau dan hancur berantakan).
2) Tenga Lowalangi ba tenga gõi niha bõ’õ na tekiko ita, na tekiko mbanuada ma orahuada misa, ya’ita samõsa na tarasoi no aefa ita moroi ba ŵa’a wa’auri, ya’ia Lowalangi.
3) Fa’atuatua, fa’abõlõ, fa’amokhõ, lakhõmi ba kuaso no moroi khõ Lowalangi soguna ba wamolakhõmi Ya’ia, tenga ba wamolakhõmi niha ma ya’ita samõsa.
No comments:
Post a Comment